Vincent Saunier

Vincent Saunier (Vincenzo); także Saulnier, Soniè, Sonnier (ur. ok. 1735, miejsce nieznane – zm. po 1789, miejsce nieznane). Tancerz, baletmistrz i choreograf francuski. Pierwszy tancerz sérieux i baletmistrz królewskiego teatru w Warszawie w sezonie 1766/67 pod dyrekcją Carlo Tomatisa. Żona: włoska tancerka Placida Caccioni.

 

Urodził się we Francji. Karierę tancerza rozpoczął w sezonie 1750/51 na scenie Opery w Lyonie, gdzie debiutował i występował pod kierunkiem Jeana-Georgesa Noverre'e, który stworzył tam swój pierwszy balet Le Jugement de Paris (Sąd Parysa). Saunier realizował go później na scenach Turynu (1755) i Mediolanu (1760). W latach 1753-55 był solistą i baletmistrzem w nowo otwartym dworskim Residenztheater  (Cuvilliés-Theater) w Monachium. Możliwe, że w latem 1754 roku tańczył w paryskiej Opéra-Comique, gdzie odbyła się premiera baletu Noverre'a La Fontaine de jouvance, który Saunier także wystawił potem w Mediolanie (1760). W karnawale 1755/56 występował już na scenie Nuovo Teatro Regio w Turynie. Później był kolejno solistą i czasem też baletmistrzem w Neapolu (1756), Wiedniu (pod kierunkiem Franza Hilverdinga, 1756/57), Parmie (1757), Mediolanie (1759/60), Turynie (1760/61), Lukce (1761), Parmie (1762-64, gdzie z żoną Placidą z domu Caccioni byli pierwszymi tancerzami), we Florencji (1764/65) i Genui (1765), po czym jesienią pojawił się w Warszawie.

 

Otrzymywał u nas 600 dukatów rocznie, a jego kontrakt obejmował okres od września 1765 roku do marca 1767 roku. Dotarł jednak z żoną do Warszawy prawdopodobnie dopiero z grupą komediantów francuskich Josse Rousseloisa z Wiednia, którzy w październiku 1765 roku wymieniali w królewskim teatrze pracującą wcześniej, ale krytykowaną trupę francuskiego antreprenera Louisa Françoisa de Villiersa. Można przypuszczać, że początkowo pracował jedynie z zespołem komedii francuskiej, bo baletmistrzem włoskiego zespołu baletowego w Warszawie był już wtedy Bartolomeo Cambi. Dopiero po jego wyjeździe Saunier został pierwszym tancerzem sérieux i zarazem jedynym baletmistrzem teatru w sezonie 1766/67. Jego żona Placida Saunier zajęła pozycję pierwszej tancerki sérieux, także z roczną pensją 600 dukatów. Byli jednak niżej opłacani od zastanych gwiazd tego sezonu, pierwszych tancerzy Charles'a Le Picqa i Anny Binetti, którzy otrzymywali wtedy po 1000 dukatów.

 

Saunier pracował w Warszawie bardzo intensywnie, bo zespół baletowy występował wtedy niemal każdego dnia. Nie znamy całego dorobku artysty, ale wiadomo, że balety w jego choreografii i z jego udziałem uatrakcyjniały zarówno przedstawienia komedii francuskiej, jak opery włoskiej i aktorów polskich. Były to tańce rodzajowe dostosowane do treści prezentowanych komedii i oper, ale też opero-balety i niewielkie ballets d'action. Zachował się spis dorobku repertuarowego królewskiego teatru publicznego z drugiej połowy 1766 roku, a w nim balety: Le Quintesto, L'Espagnol, Les Guittarres, L'Angloise, Le Tambourin, Les Housards, La Folie, Hébé, Cythere, Le Maréchal-ferrant, Les Grosses têtes, Les Charbonniers, Venus et Adonis, La Vistule, La Grande chaconne, Le Vauxhall, Les Montagnards, Alexandre, L'Amant militaire, Ballet turque i Les Fetes de Młocin. Nie odnotowano wprawdzie ich choreografów, więc mogły to być prace obu warszawskich baletmistrzów minionego roku. Niektóre były wzorowane na baletach ówczesnych wielkich choreografów europejskich: Franza Hilverdinga, Jeana-Georges'a Noverre'a i Gasparo Angioliniego. Pewne jest jednak, że w 1766 roku Saunier zrealizował u nas opero-balet heroiczny Le Guerrier guidé par l'Amour (Wojownik wiedziony przez Amora, muz. N.N., 1766) na galę imienin króla, w którym sam wystąpił w roli Wodza Europejczyków, a także balet heroiczny La Temple de la gloire (Świątynia chwały, muz. J.-Ph. Rameau?) wystawiony w drugą rocznicę koronacji Stanisława Augusta.

 

Są powody podejrzewać, że państwo Saunier zakończyli u nas pracę nieco wcześniej niż przewidywały ich kontrakty, bowiem przy wyjeździe cofnięto im z wynagrodzenia 342 dukaty. Prawdopodobnie, wiedząc o planie likwidacji teatru przez króla, wyjechali krótko po styczniowej gali rocznicy urodzin króla Stanisława Augusta w 1767 roku, na którą przygotowano komedię francuską „wraz z niezwykle pięknym nowym baletem”. Następną premierę baletową La Fête de Momus, ou La Mascarade des dieux (Święto Momusa, czyli Maskarada bogów) w marcu tego roku zrealizował już bowiem Marc-Antoine Missoly, ówczesny solista demi-caractère, który w kwietniu przejął funkcję baletmistrza warszawskiej komedii francuskiej pracującej odtąd na warunkach spółki teatralnej pod protektoratem rosyjskiego ambasadora, księcia Nikołaja Repnina. Z Warszawy Saunier powrócił prawdopodobnie do Paryża, otrzymując wraz z żoną 180 dukatów na koszty podróży.

 

W latach 1769-70 pracował w Mannheim, a w sezonie 1775/76 ponownie w Wiedniu pod kierunkiem Gasparo Angioliniego. W 1776 roku został dyrektorem książęcej szkoły tańca w Stuttgarcie, a w dwa lata później także baletmistrzem tamtejszego teatru dworskiego, zobowiązanym do wystawiania dużych i małych baletów w przedstawieniach operowych i komediowych. Obie te funkcje pełnił do lutego 1780 roku. W tym samym roku był notowany jako baletmistrz w Neapolu, a w latach 1787-89 pracował w Londynie, gdzie prawdopodobnie zakończył swoją aktywność zawodową. Brak informacji o miejscu jego śmierci i pochówku.

 

                                                                                                     Paweł Chynowski