Zenobiusz Strzelecki

ZENOBIUSZ STRZELECKI (1915–1987), scenograf. Wychował się we Francji, studiował w warszawskiej ASP, a także w PIST (Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej) pod kierunkiem Władysława Daszewskiego. Od 1947 roku, za namową Leona Schillera, projektował scenografie dla teatrów dramatycznych Warszawy, Łodzi i Katowic, i innych miast. Jego projekty cechowało upodobanie do persyflażu. Z teatrami muzycznymi współpracował rzadko, jednak  w Operze Warszawskiej wystawiono w jego scenografii Cyganerię Pucciniego w reżyserii Jerzego Merunowicza (1950), a później w odnowionej sali „Romy” balet Ludomira Różyckiego Pan Twardowski w choreografii Stanisława Miszczyka (1951), pierwsze duże przedstawienie baletowe w powojennej Warszawie. Miało ono spełniać socrealistyczne ideały widowiska popularnego – grane je także w Hali „Gwardii” dla 5000-tysięcznej widowni. W Archiwum TW zachowało się 148 (!) projektów kostiumów sporządzonych przez Strzeleckiego zgodnie z wymogami realizmu. Utrzymane są w historycznym stylu XVI wieku, a kostiumy diabłów i piekielnych zjaw wzorowane na znanych obrazach m.in. Boscha i Breughla, i na maszkaronach z krakowskich Sukiennic. Stroje cygańskie konsultował Jerzy Ficowski. W recenzjach Strzelecki za swe plastyczne wizje zebrał pochwały. Za scenografię (graficzną i płaską w charakterze) do Strasznego dworu Moniuszki w reżyserii Jerzy Merunowicza wystawionego 20 listopada  1965 roku na inaugurację odbudowanego Teatru Wielkiego – był krytykowany.  Ostatnią jego pracą dla Teatru była scenografia do dziecięcej opery Brittena Mały kominiarczyk czyli Pozwólcie nam zrobić operę (1983) zrealizowana wespół z synem, artystą plastykiem Rajmundem Strzeleckim

            Zenobiusz Strzelecki opublikował pierwszą polską monografię scenografii Polska plastyka teatralna (1963). W kolejnych książkach i niezliczonych artykułach (także w wydawnictwach zagranicznych) opisał dokonania polskich scenografów. Jego prace autorskie i translatorskie stanowią do dziś jedyne kompendium wiedzy o tej dziedzinie sztuki w Polsce i na świecie.

                   Za:  Słownik Biograficzny Teatru Polskiego, t. III (w druku)