Franciszek Arno
Nota biograficzna
Franciszek Arno (12 III 1912 Wilno – 18 VII 1969 Starogard Gdański), śpiewak – tenor. Był absolwentem szkoły modelarskiej w Łodzi i pracował w widzewskiej manufakturze. Podczas służby w wojsku (1932–1934) ukończył szkołę podoficerów lotnictwa w Poznaniu. W 1934 r. rozpoczął studia w konserwatorium w Łodzi w klasie śpiewu Adeli Comte-Wilgockiej; równocześnie pracował zarobkowo w warsztatach kolejowych w Koluszkach. Dzięki uzyskanemu stypendium kontynuował kształcenie wokalne w konserwatorium warszawskim. Wybuch wojny w 1939 r. zastał go w Warszawie. Podczas okupacji pobierał lekcje śpiewu u Zofii Fedyczkowskiej i Adama Didura. W grudniu 1945 r. zadebiutował partią Turiddu (Rycerskość wieśniacza Mascagniego) w Operze Śląskiej w Bytomiu i do 1947 r. wykonywał czołowe tenorowe partie na tej scenie, a następnie do 1953 r. był solistą Opery Poznańskiej. W maju 1953 r. podbił publiczność warszawską rolą Jontka w Halce Moniuszki – należała do jego popisowych. Na sezon 1953/54 dostał angaż i występował w stolicy jako Rudolf w Cyganerii i Cavaradossi w Tosce Pucciniego oraz Stefan w Strasznym dworze Moniuszki. Częste występy w Polskim Radiu przysparzały mu popularności. Krytycy pisali o głosie brzmiącym jak „najszlachetniejszy metal z aksamitem”, pięknej barwie w wysokim rejestrze, zwłaszcza w forte, a także grze aktorskiej zsynchronizowanej z muzyką i wokalną ekspresją. Swoim śpiewem wzruszał melomanów. Jednak po konflikcie z dyrekcją został zwolniony. Angażowany przez operowe teatry Wrocławia, Bytomia i Poznania, na stołeczną scenę powrócił w 1958 r. W Operze Warszawskiej stworzył wtedy znaczące role Don Joségo w Carmen Bizeta i Radamesa w Aidzie Verdiego. Upamiętnił się jako Manrico w Trubadurze Verdiego i Dymitr w Borysie Godunowie Musorgskiego. Zdymisjonowany przez Bohdana Wodiczkę w 1962 r., na scenie nowego Teatru Wielkiego już nie stanął. Był jeszcze solistą Państwowej Opery Objazdowej i Opery Łódzkiej. Uznawany za jednego z najlepszych polskich śpiewaków dekady powojennej, dysponował wspaniałym tenorem, o jasnej i srebrzystej barwie. Śpiewał lekko na przestrzeni całej, wyrównanej skali, miał dobrą dykcję. Zdarzało się, że zbyt hojnie szafował głosem, co ujemnie wpływało na jego kondycję wokalną. W operowych rolach muzykalność łączył z nerwem dramatycznym i zwinnością ruchów. Średniego wzrostu i dość krępej budowy ciała, w sposobie bycia szczery był i spontaniczny.
Za: Słownik biograficzny teatru polskiego, t. II, Warszawa 1994
Wystawienia (140)
- 01.06.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 03.06.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 07.06.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 15.06.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 25.06.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 01.07.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 13.07.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 16.07.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 18.07.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 20.07.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 08.08.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Cyganeria
- 19.08.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 23.08.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Cyganeria
- 24.08.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 29.08.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 02.09.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 08.10.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 15.10.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 24.10.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 12.11.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 17.11.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 02.12.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 14.12.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 22.12.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 29.12.1953, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 12.01.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 31.01.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 07.02.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 15.02.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 16.02.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 22.02.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 24.02.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 10.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 11.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 17.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Straszny dwór
- 21.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 23.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 25.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 29.03.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 08.04.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 11.04.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 13.04.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 21.04.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 25.04.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Straszny dwór
- 07.05.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 10.05.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 30.05.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Straszny dwór
- 03.06.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 10.06.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 22.06.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 24.06.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 29.06.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 07.07.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 15.07.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Tosca
- 22.07.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 24.07.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Straszny dwór
- 05.09.1954, Państwowa Opera w Warszawie, Straszny dwór
- 13.09.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 19.09.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 25.09.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 08.10.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 15.10.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 17.10.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 04.11.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 07.11.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Halka
- 18.11.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 20.12.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 25.12.1958, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 02.01.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 15.01.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 20.01.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 27.01.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 01.02.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 10.02.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 17.02.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 27.02.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 06.03.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 14.03.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 18.03.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 29.03.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 02.04.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 07.05.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 21.05.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 27.06.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 08.07.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 09.09.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 06.10.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 09.10.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 13.10.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 20.10.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 27.10.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 12.11.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 26.11.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 05.12.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 16.12.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 25.12.1959, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 05.01.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 31.01.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 06.02.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 13.02.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 18.02.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 27.02.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 02.03.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 06.03.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 20.03.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 27.03.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 03.04.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 18.04.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 23.04.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Aida
- 30.04.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 04.05.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 07.05.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 29.05.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 04.06.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 11.06.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 18.06.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 09.07.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 08.10.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Trubadur
- 13.10.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 04.12.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 17.12.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 29.12.1960, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 03.02.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 26.02.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 05.03.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 11.03.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 19.03.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 25.03.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 23.04.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 07.05.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 13.05.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 04.06.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 06.06.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 16.06.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 05.07.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 15.07.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Borys Godunow
- 27.10.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 05.11.1961, Państwowa Opera w Warszawie, Carmen
- 04.12.1966, Teatr Wielki w Warszawie, Aida
- 17.01.1969, Teatr Wielki w Warszawie, Cyganeria