Jerzy Semkow

Jerzy Semkow, dyrygent – dyrektor Teatru Wielkiego. Studiował filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na dyrygenta kształcił się w Krakowie (u Artura Malawskiego) i w Leningradzie (u Borysa Chajkina). Następnie był asystentem słynnego Jewgienija Mrawińskiego, szefa Filharmonii Leningradzkiej (1954–1956), a także odbył dwuletni staż w moskiewskim Teatrze Bolszoj.

Kiedy przyjeżdżał do kraju, prowadził przedstawienia operowe w Warszawie i Gdańsku oraz koncerty w Katowicach, Łodzi, Bydgoszczy i Warszawie. W latach 1958–1959 przebywał na stypendium we Włoszech. W okresie 15 grudnia 1959 – 30 czerwca 1961 był dyrektorem Opery Warszawskiej. Za jego dyrekcji odbyło się osiem premier – sześciu oper i dwóch baletów. Angażował radzieckich choreografów i reżyserów operowych z Mediolanu (Frank de Quell) i Wiednia (Josef Witt). Chciał, aby włoskim wzorem orkiestra operowa występowała publicznie; koncert taki, pod dyrekcją Mieczysława Mierzejewskiego z udziałem solistów, odbył się w ramach symfonicznych Koncertów Warszawskich w Sali Kongresowej (1960). Pierwsze za jego kadencji przedstawienie Borysa Godunowa Musorgskiego pod jego batutą (1960) przeszło do legendy. Prowadził też premiery Rigoletta Verdiego i Andrei Chénier Giordana (1961) – w tym przypadku był również współautorem przekładu libretta na polski. Przygotowanie innych premier powierzał różnym dyrygentom, jak Mierzejewski (Hrabina Moniuszki, Salome Straussa), Zygmunt Latoszewski (Giselle Adama), Arnold Rezler (Jezioro łabędzie Czajkowskiego), Jerzy Procner (Don Pasquale Donizettiego). W tym czasie przedstawienia realizowali polscy reżyserzy (Aleksander Bardini, Emil Chaberski, Wiktor Brégy) i scenografowie (Teresa Roszkowska, Karol Frycz, Stanisław Jarocki, Otto Axer, Irena Lorentowicz). Dzięki jego staraniom bliska już była spełnienia wymiana przedstawień z Włoch i Polski, czyli planowane występy gościnne zespołu La Scali w Warszawie i Opery Warszawskiej w Mediolanie. Z najlepszymi wówczas solistami stołecznej sceny i z operową orkiestrą nagrał kilka płyt z muzyką polską (Moniuszko) i kompozytorów obcych.

Począwszy od 1961 r, stał się flagowym artystą Polskiej Agencji Artystycznej (PAGART). Występował z koncertami symfonicznymi we Włoszech, ZSRR, Niemczech, Bułgarii, Szwajcarii. Później przez pewien czas reprezentowała go duńska agencja Hansena. Występował na całym świecie i zyskał renomę jednego z najwybitniejszych mistrzów batuty swego pokolenia. Dyrygował koncertami w różnych miastach Włoch, Francji i Hiszpanii, w Australii, dalekiej Azji, wielu stanach USA i w Kanadzie – niejednokrotnie w programie były utwory kompozytorów polskich. W okresie 1965–1969 był dyrektorem muzycznym Królewskiej Orkiestry i Opery w Kopenhadze, w latach 1974–1979 Orkiestry Symfonicznej w St. Louis, w latach 1979–1983 rzymskiej Orkiestry RAI, w latach 1985–1989 Orkiestry Filharmonicznej w Rochester. Operowe premiery przygotował w Genewie, Florencji, Kopenhadze, Madrycie, Mediolanie (La Scala), Londynie (Covent Garden), Wenecji (La Fenice), Rzymie, Neapolu (Teatro San Carlo); na festiwalu w Aix-en-Provence prowadził przedstawienia oper Mozarta. Nagrany przez niego dla EMI z polskimi zespołami i z międzynarodową obsadą Borys Godunow (1977) otrzymał pięć nagród fonograficznych.

Przez wszystkie te lata regularnie występował w Polsce; jest inicjatorem utworzenia młodzieżowej orkiestry Sinfonia Iuventus.