Olgierd Straszyński
Nota biograficzna
Olgierd Straszyński (29 XI 1903 Mariupol na Ukrainie – 12 I 1971 Warszawa), dyrygent. Był wnukiem wybitnego śpiewaka Witolda Aleksandrowicza. W dzieciństwie uczył się grać na skrzypcach, potem wstąpił do szkoły muzycznej Konstantego i Lidii Sławicz-Regameyów w Kijowie. W 1920 r. przyjechał z rodziną do Warszawy. Kształcił się w konserwatorium, gdzie studiował teorię i dyrygenturę (u Grzegorza Fitelberga i Adama Dołżyckiego). Doskonalił umiejętności prywatnie u Emila Młynarskiego oraz na konsultacjach w Wiedniu (1927), Berlinie i Paryżu (1929). W 1930 r. uzyskał dyplom. W 1935 r. został jednym z czterech dyrygentów Wielkiej Orkiestry Polskiego Radia. Jako dyrygent operowy zadebiutował 30 maja 1935 r. w Teatrze na Wyspie w warszawskich Łazienkach, prowadząc przedstawienie Verbum nobile Moniuszki. Do wybuchu wojny występował w różnych polskich miastach, dyrygując orkiestrami symfonicznymi na estradach koncertowych i w radiu.
W czasie okupacji niemieckiej działał w konspiracji w Warszawie, m.in. współkierował komórką muzyczną działu Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Po wybuchu Powstania objął kierownictwo muzyczne radiostacji powstańczej Błyskawica, którą prowadził aż do kapitulacji. Wywieziony do Niemiec, do fabryki Kruppa w Essen, uciekł i przedostał się do Nowego Sącza, a później do Warszawy. Skompletował orkiestrę i 4 grudnia 1945 r., w prowizorycznym małym teatrze przy ul. Marszałkowskiej 8, poprowadził pierwszą powojenną premierę Sceny Muzyczno-Operowej Miejskich Teatrów Dramatycznych: Pajace Leoncavalla i Verbum nobile Moniuszki. Z tą sceną związany był do 1948 r. (w sezonie 1946/47 jako jej kierownik muzyczny). Przygotował premiery Madame Butterfly Pucciniego i Wesołych kumoszek z Windsoru Nicolaia (1946), dyrygował spektaklami Cyrulika sewilskiego Rossiniego i Fausta Gounoda (1946) oraz Halką Moniuszki (1947). W lipcu 1946 r. poprowadził wieczór baletowy w choreografii Piotra Zajlicha (Chopiniana, Wesele w Ojcowie, Divertissement). Nieraz odtwarzał partytury z pamięci, gdyż nuty spłonęły podczas działań wojennych.
Doprowadził (w marcu 1946 r.) do wznowienia działalności przedwojennej firmy płytowej Odeon, był jej dyrektorem (w okresie marzec 1946 – wrzesień 1947), a po upaństwowieniu i zmianie nazwy na Muza – kierownikiem muzycznym (do 1950 r.). Nagrał w niej kilkadziesiąt płyt z popularnym repertuarem operowym, utrwalając głosy wybitnych śpiewaków tamtego czasu. Współpracował też z radiem. W sezonie 1950/51 został dyrygentem Opery Warszawskiej; prowadził przedstawienia Strasznego dworu Moniuszki, Eugeniusza Oniegina Czajkowskiego i baletu Pan Twardowski Różyckiego. Oskarżony w prasie, że na płytach Muzy nagrywa utwory szkodliwe politycznie zamiast pieśni masowych, musiał zrezygnować z wielu dotychczasowych zajęć. Odtąd pracował z zespołami radiowymi i orkiestrami oraz teatrami muzycznymi różnych miast: Bydgoszczy, Wrocławia, Lublina, Olsztyna, Koszalina, Łodzi. Aktywny zawodowo był do końca życia.
Cechowała go doskonała znajomość partytur utworów, którymi dyrygował, jak też zdolność nawiązywania i utrzymywania kontaktu z orkiestrą, dyrygował z temperamentem i ekspresją ruchów. Najczęściej i najlepiej wykonywał dzieła kompozytorów polskich i rosyjskich.
Jego syn, Andrzej Straszyński, był asystentem dyrygenta w Teatrze Wielkim (od 1972 r.) następnie dyrygentem (1975–2012), a w okresie 1991–1994 dyrektorem artystycznym Teatru.
Za: Słownik biograficzny teatru polskiego, t. II, Warszawa 1994
Inscenizacje (9)
- kierownictwo muzyczne, Halka, 25.01.1947
- kierownictwo muzyczne, Madame Butterfly, 17.04.1946
- kierownictwo muzyczne, Faust, 12.06.1946
- kierownictwo muzyczne, Verbum Nobile, 04.12.1945
- kierownictwo muzyczne, Wesołe kumoszki z Windsoru, 26.04.1947
- kierownictwo muzyczne, Pajace, 10.12.1945
- dyrygent, Divertissement, 17.07.1946
- dyrygent, Chopiniana, 17.07.1946
- dyrygent, Wesele w Ojcowie, 17.07.1946
Wystawienia (169)
- 04.12.1945, Miejskie Teatry Dramatycze, Scena Muzyczno-Operowa, Verbum Nobile
- 04.12.1945, Miejskie Teatry Dramatyczne, Scena Muzyczno-Operowa, Pajace
- 20.01.1946, Miejskie Teatry Dramatyczne, Scena Muzyczno-Operowa, Verbum Nobile
- 20.01.1946, Miejskie Teatry Dramatyczne, Scena Muzyczno-Operowa, Pajace
- 17.04.1946, Miejskie Teatry Dramatyczne, Scena Muzyczno-Operowa, Madame Butterfly
- 17.07.1946, Miejskie Teatry Dramatyczne Scena Muzyczno-Operowa, Chopiniana
- 17.07.1946, Miejskie Teatry Dramatyczne Scena Muzyczno-Operowa, Wesele w Ojcowie
- 17.07.1946, Miejskie Teatry Dramatyczne Scena Muzyczno-Operowa, Divertissement
- 28.10.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 04.11.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 17.11.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 23.11.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 30.11.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 22.12.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 23.12.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 26.12.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 29.12.1946, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 01.01.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 04.01.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 05.01.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 06.01.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 18.01.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 19.01.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 15.02.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 08.03.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Cyrulik sewilski
- 16.03.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Halka
- 22.03.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 29.03.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Faust
- 31.03.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Halka
- 26.04.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 27.04.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 28.04.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 29.04.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 30.04.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 03.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 04.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 05.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 06.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 07.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 11.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 12.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 17.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 18.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 19.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 24.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 25.05.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 07.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 08.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 09.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 14.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 15.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 16.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 21.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 22.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 23.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 28.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 29.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 30.06.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 11.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 12.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 19.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 20.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 25.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 26.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 27.10.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 01.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 02.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 03.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 04.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 05.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 06.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 07.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 08.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 09.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 10.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 15.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 16.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 17.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 23.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 24.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 30.11.1947, Filharmonia Warszawska, Scena Muzyczno-Operowa, Wesołe kumoszki z Windsoru
- 14.12.1950, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 25.12.1950, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 28.12.1950, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 03.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 07.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 08.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Straszny dwór
- 10.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Straszny dwór
- 13.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 14.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Straszny dwór
- 16.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 21.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 24.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 28.01.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 04.02.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 07.02.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 19.02.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 25.02.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 27.02.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 28.02.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 01.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 04.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 05.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 06.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 08.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 12.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 13.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 14.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 18.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 19.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 20.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 21.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 27.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 28.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 31.03.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 30.04.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 01.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 02.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 04.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 07.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 08.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 09.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 10.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 15.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 16.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 17.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 18.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 21.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 22.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 23.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 28.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 29.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 30.05.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 01.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 04.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 05.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 06.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 11.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 13.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 14.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 16.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 17.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 18.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 20.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 23.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 24.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Pan Twardowski
- 26.06.1951, Państwowa Opera i Filharmonia w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 02.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 03.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 09.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 10.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 14.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 15.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 16.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 21.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 22.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 23.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 26.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 28.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 29.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 30.07.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 16.09.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 18.09.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Eugeniusz Oniegin
- 25.09.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 26.09.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 01.10.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 02.10.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 11.10.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski
- 13.10.1951, Państwowa Opera w Warszawie, Pan Twardowski