Stanisław Bąkowski

STANISŁAW BĄKOWSKI (17 I 1929 – 10 I 2003) scenograf. W latach 1950–1956 studiował scenografię na warszawskiej ASP. Był asystentem Władysława Daszewskiego przy Kordianie Słowackiego w Teatrze Narodowym w reżyserii Erwina Axera. Debiutował w 1956 r. w Teatrze im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku scenografią do Domu złamanych serce Shawa. Początkowo pracował przy spektaklach dramatycznych na scenach w Białymstoku, Bydgoszczy i Toruniu. Uczestniczył w Wystawie scenografii z cyklu Polskie dzieło plastyczne w XV- leciu PRL w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie w 1962 r. W swoich pracach korzystał ze współczesnych prądów w malarstwie, takich jak surrealizm, taszyzm, art informel i razem z m.in. Ewą Starowieyską, Łucją Kossakowską, Januszem Krassowskim współtworzył tak zwaną szkołę warszawską. Jego pierwsze zawodowe spotkanie z teatrem operowym miało miejsce w 1963 r. w Operze im. Moniuszki w Poznaniu przy Erosie i Psyche Różyckiego. Pracę na tej scenie powtórzył przy Zagraj nam Jonny Kreneka i Esiku w Ostendzie Bacewicz w 1964 r. i zrealizowanym rok później Trubadurze Verdiego. Odtąd regularnie realizował scenografie dla oper i teatrów muzycznych. Stworzył scenografie m.in. do Wiedeńskiej krwi Straussa w Teatrze Muzycznym w Gdyni w 1966 r., Zemsty Nietoperza Straussa w Teatrze Wielkim w Łodzi w 1967 r., Turandot Pucciniego w Operze i Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku w 1968 r. W tym samym roku miała miejsce premiera Madame Butterfly Pucciniego w Teatrze Wielkim w Warszawie. Był to debiut Bąkowskiego na stołecznej scenie operowej. Zaskoczył on widzów nie ukazując, jak było przyjęte, orientalnego krajobrazu, a stawiając na scenie pełnoskalowy dom przywodzący na myśl tradycyjne malarstwo japońskie. Rozwiązanie to zaskakiwało swoją funkcjonalnością, budziło jednak niedosyt widzów, którzy spodziewali się zmiany dekoracji pomiędzy aktami. Sam spektakl okazał się zadziwiająco długowieczny. Po 315-u zagranych spektaklach został wznowiony w 1995 r., 27 lat po premierze! W następnym sezonie Bąkowski powrócił do Teatru Wielkiego z okazji pracy przy polskiej prapremierze baletu Spartakus Chaczaturiana w choreografii radzieckiego baletmistrza Jewgienija Czangi. Wielkim wydarzeniem okazało się przybycie kompozytora do Warszawy. Skromna scenografia i dopracowane kostiumy utrzymane w stylu starorzymskim znakomicie współgrały z żywymi obrazami, które z tancerzy Teatru Wielkiego tworzył Czanga. Wśród solistów szczególnie zwracały na siebie uwagę mistrzowskim tańcem i dojrzałą grą aktorską Oksana Kowalówna i Bożena Kociołkowska. W teatrze działał aktywnie do początku lat 80. Do tego czasu zrealizował jeszcze kilkadziesiąt scenografii do spektakli teatrów operowych, dramatycznych i dla teatru telewizji. W dorobku Bąkowskiego szczególnie imponuje ilość i różnorodność zrealizowanych projektów, które dowodzą jego pracowitości i kreatywności.