Adam Ostrowski

ADAM  OSTROWSKI (1872? Warszawa? - 29 IV 1921 Warszawa), śpiewak – bas. Pochodził z rozgałęzionego aktorskiego rodu Żółkowskich, był wnukiem Alojzego Żółkowskiego – syna. Kształcił głos pod kierunkiem wytrawnego pedagoga, Witolda Aleksandrowicza. Wstąpił na scenę Teatru Wielkiego w czerwcu 1898 roku jako Ramfis w Aidzie Verdiego, potem śpiewał partię Skołuby w Strasznym dworze Moniuszki. Pozostał w zespole warszawskim do 1903 roku, ale nie cieszył się uznaniem. Przez trzy lata podróżował (prawdopodobnie doskonalił umiejętności wokalne), występował we Włoszech i w Ameryce Południowej. Gdy pojawił się ponownie w Teatrze Wielkim w kwietniu 1906 roku w roli Mefista w Fauście Gounoda odniósł już pełen sukces. Zajął pozycję czołowego basa, odtwarzał m.in. postaci Marcela w Hugonotach Meyerbeera (1908), Św. Piotra w Quo vadis Noguèsa (1910), Koczubeja w Mazepie Czajkowskiego i Króla Henryka w Lohengrinie Wagnera (1912).

            W okresie prywatyzowania Opery, kierowania nią przez dzierżawców i zrzeszenia (1907-1911) angażował się w akcję utrzymywania dotychczasowej działalności. Podobnie, gdy wybuchła wojna 1914 roku brał udział w koncertach dobroczynnych. Po ustąpieniu Rosjan z Warszawy  9 października 1915 roku był w obsadzie Halki Moniuszki (jako Stolnik) inaugurującej już własne zespołu, polskie przedstawienia. Grał Selvę w Niemej z Portici Aubera i Don Basilia w Cyruliku sewilskim Rossiniego (1915), a także z wielkim powodzeniem role moniuszkowskie, Zbigniewa w Strasznym dworze  i Chorążego w Hrabinie (1916) oraz arcykapłana Wizuna w Starej baśni Żeleńskiego (1918).

            Zajmował się niekiedy reżyserską stroną spektakli. 1 I 1916 roku przyjął kierownictwo Opery w komisji zarządzającej Teatrem Wielkim. Kiedy funkcję dyrektora przestała pełnić Janina Korolewicz-Waydowa (1 IX 1917 – 18 XI 1918), i Operę objęło zrzeszenie artystów, Ostrowski, aktywny w zarządzie zrzeszenia, ponownie stał się dyrektorem i przeprowadził zespół przez pierwsze trudne miesiące niepodległości. Gdy Teatr Wielki pod dyrekcją Emila Młynarskiego otwierał Halką Moniuszki 14 września 1919 roku pierwszy sezon w niepodległej Polsce, Ostrowski śpiewał Stolnika. Podobnie w Halce w Nowy Rok 1920 danej na cześć Ignacego Jana Paderewskiego; wnosił także wtedy na scenę polską flagę wobec obecnych w lożach Paderewskiego  i Marszałka Józefa  Piłsudskiego oraz delegacji państw koalicyjnych. W przedstawieniu złożonym z fragmentów oper polskich witającym pierwsze obrady Sejmu Polskiego 16 X 1919 roku wystąpił jako Wizun (Stara baśń).  

            Ogromnej postury, z basem o potężnej sile, zdolny aktorsko po dziadku i matce, Alojzie Żółkowskiej, też aktorce,  przywiązywał wagę do charakteryzacji. Jowialny, skory do żartów, nie dawał wszakże wchodzić sobie w paradę. Podobno z trudem uczył się partii i najważniejszym dlań partnerem scenicznym był sufler. 

            Zdążył jeszcze stworzyć kreację jako Król Marek w Tristanie i Izoldzie Wagnera pod dyrekcją Młynarskiego w styczniu 1921 roku. W kwietniu zmarł śmiercią samobójczą. W trzy miesiące później życie odebrała sobie jego matka.  

                                   Wg: Słownik Biograficzny teatru polskiego, t. I, Warszawa 1973