Aleksiej Cziczinadze

Aleksiej Cziczinadze (26 XII 1917, Tbilisi – 3 X 1994, Moskwa). Gruziński tancerz i choreograf i baletmistrz. Główny choreograf Teatru Wielkiego w Warszawie w latach 1967-70.

W 1941 roku ukończył moskiewską szkołę baletową, ucząc się m.in. pod kierunkiem Piotra Gusiewa. W latach 1942-44 był tancerzem w Teatrze Bolszoj w Moskwie. Występował wtedy m.in. jako solista w pas de trois i w Tańcu hiszpańskim w Jeziorze łabędzim (chor. trad. / A. Gorski, A. Messerer, muz. P. Czajkowski) i w Tańcu hinduskim w Bajaderze (chor. trad./ A. Gorski, W. Tichomirow, muz. L. Minkus) oraz Przyjaciel Colina w Córce źle strzeżonej (chor. A. Gorski, muz. P. Hertel). Następnie był czołowym tancerzem Teatru Muzycznego im. K. Stanisławskiego i W. Niemirowicza-Danczenki w Moskwie (1944-66), gdzie występował w baletach Władimira Burmeistra, m.in.: jako Febus w Esmeraldzie (muz. C. Pugni), Książę Zygfryd w Jeziorze łabędzim (muz. P. Czajkowski), Poeta w Straussianach (muz. J. Strauss), Paolo we Francesce da Rimini (muz. P. Czajkowski), Lionel w Joannie d’Arc (muz. N. Piejko) i Piotr w Brzegu szczęścia (muz. A. Spadavecchia).

W 1953 roku ukończył studia na kierunku choreograficznym w moskiewskim GITIS (obecnie Rosyjski Uniwersytet Sztuki Teatralnej), ucząc się m.in. pod kierunkiem Leonida Ławrowskiego. W 1955 roku objął stanowisko baletmistrza i choreografa w Teatrze im. K. Stanisławskiego i W. Niemirowicza-Danczenki, gdzie wystawił m.in.: Córkę Kastylii (muz. R. Glier, 1955), Ochrydzką legendę (wspólnie z W. Burmeistrem i N. Griszyną, muz. S. Hristić, 1958), Francescę da Rimini (muz. P. Czajkowski, 1960), Leśną wróżkę (muz. J. Efimow, 1960), Don Juana (muz. R. Strauss, 1962), Kopciuszka (muz. S. Prokofiew, 1971), suitę z baletu Gajane (muz. A. Chaczaturian, 1972), Coppelię (muz. L. Delibes, 1975), Stiepana Riazina (muz. N. Sidzielnikow, 1977) i Don Kichota (muz. L. Minkus, 1981).

W 1964 roku zrealizował w Operze Warszawskiej Don Kichota (muz. L. Minkus). Natomiast po zakończeniu kariery tancerza w Moskwie, w latach 1967-70 był stałym choreografem baletu Teatru Wielkiego w Warszawie, wystawiając tu kolejno: Francescę da Rimini (muz. P. Czajkowski, 1968), Giselle (chor. trad., muz. A. Adam, 1968), Kopciuszka (muz. S. Prokofiew, 1969) oraz Romea i Julię (muz. S. Prokofiew, 1970).

Po powrocie do Moskwy, w 1971 roku objął ponownie stanowisko głównego choreografa Teatru Muzycznego im. K. Stanisławskiego i W. Niemirowicza-Danczenki, które piastował do 1984 roku. Współpracował jako choreograf z zespołami baletowymi w Tbilisi, Odessie, Saratowie, Swierdłowsku, a także w Pradze, Amsterdamie i Berlinie. W ostatnich latach życia pracował w Teatrze Opery i Baletu w gruzińskim mieście Kutaisi. Otrzymał m.in. tytuł Zasłużonego Działacza Sztuki Gruzji (1966) i Narodowego Artysty Związku Radzieckiego (1972).

Joanna Sibilska-Siudym