-
Nota biograficzna
Pierwszy solista baletu Teatru Wielkiego w Warszawie w latach 1966-70, a wcześniej od 1960 roku solista Opery Warszawskiej. Urodził się w Kisielanach w województwie mazowieckim. Mając czternaście lat, rozpoczął naukę w warszawskiej szkole baletowej, którą zakończył w 1955 roku, ucząc się m.in. pod kierunkiem Mariana Wintera i Zygmunta Dąbrowskiego.
W sezonie 1955/56 był solistą Polskiego Zespołu Tańca pod kierownictwem Eugeniusza Paplińskiego, występując w różnych miastach Polski oraz w Związku Radzieckim, Czechosłowacji i Niemieckiej Republice Demokratycznej. Tańczył wówczas m.in. w Tryptyku lubelskim (chor. E. Papliński, muz. P. Perkowski), Niedzieli nad Wisłą (chor. E. Papliński, muz. S. Kisielewski), Popołudniu w parku (chor. E. Papliński, muz. M. Krzyński), Walcu romantycznym (chor. E. Papliński, muz. T. Baird) i Pod zielonym jaworem (chor. E. Papliński, muz. T. Baird).
W latach 1957-59 pracował jako solista w zespole baletowym Opery Łódzkiej, którym kierował Feliks Parnell. Wystąpił tam w wieczorze baletowym I Parada Parnella na scenie Opery Łódzkiej (1957) jako Zygfryd z Marią Łapińską w roli Odetty we fragmencie Jeziora łabędziego (chor. trad. / F. Parnell, muz. P. Czajkowski) oraz jako Maska w Staropolskim dworze (chor. F. Parnell, muz. fragm. opery Straszny dwór S. Moniuszki). W pierwszym półroczu 1958 roku wyjechał z zespołem Parnella na tournée do Paryża oraz do Anglii i Szkocji, gdzie trasa tournée objęła: Londyn, Brystol, Cardiff, Leeds, Bradford, Manchester, Liverpool, Glasgow, Newcastle i Edynburg. Po powrocie, w tym samym roku odbyła się w Operze Łódzkiej premiera II Parady Parnella, w której zatańczył Pana Młodego w Weselu na wsi (chor. F. Parnell, muz. Z. Wiehler) oraz wystąpił w miniaturach: Pożegnanie (chor. F. Parnell, muz. F. Chopin), Chłopski pojedynek (chor. F. Parnell, muz. Z. Wiehler) i Dożynki (chor. F. Parnell, muz. L. Lewandowski). Następnie zatańczył jeszcze partię Księcia Alberta w Giselle (chor. trad. / F. Parnell, muz. A. Adam, Opera Łódzka, 1959).
W sezonie 1959/60 został zaangażowany do zespołu baletowego Opery Warszawskiej, gdzie w rok później awansował na stanowisko solisty. Występował tam jako: Pan Twardowski w Panu Twardowskim (chor. F. Parnell, muz. L. Różycki, 1959), Parys i Romeo w Romeo i Julii (chor. J. Gogół, muz. S. Prokofiew, 1959), solista w Tańcu węgierskim (1959) i Książę Zygfryd (1960) w Jeziorze łabędzim (chor. S. Miszczyk, muz. P. Czajkowski), Książę Albert w Giselle (chor. trad. / K. Siergiejew i N. Dudinska, muz. A. Adam, 1960) oraz Zefir w scenie baletowej w operze Hrabina (muz. S. Moniuszko, reż. E. Chaberski, chor. H. Tomaszewski, 1960). W listopadzie 1960 roku wyjechał wraz z Olgą Sawicką na półroczne stypendium do Teatru Bolszoj w Moskwie. Wystąpili tam oboje 6 marca 1961 roku w głównych rolach w tradycyjnej wersji Giselle. Następnie tańczyli również gościnnie w tym balecie na scenach radzieckich: Teatru Opery i Baletu im. Z. Paliaszwilego w Tbilisi, Teatru Opery i Baletu im. A. Spendariana w Erywaniu i Akademickiego Teatru Opery i Baletu w Wilnie. W lipcu 1961 roku wziął także udział z Olgą Sawicką w Festiwalu „Warneńskie Lato”. Polscy artyści zostali tam włączeni do grupy koncertowej, w skład której wchodziły też trzy inne pary solistów: Vera Kirova i Itchko Lazaroff z Bułgarii, Valentina Massini i Gelu Barbu z Rumunii oraz Doris Lane i Heikki Värtsi z Finlandii. Dali oni szereg koncertów na terenie Bułgarii, a polska para prezentowała się w Walcu cis-moll z baletu Chopiniana (chor. M. Fokin, muz. F. Chopin) i pas de deux z Romeo i Julii (chor. J. Gogół, muz. S. Prokofiew). Rok później wystąpił na VIII Światowym Festiwalu Młodzieży i Studentów w Helsinkach z Elżbietą Jaroń jako partnerką.
Kolejne partie artysty na scenie Opery Warszawskiej, to: solista w pas de trois i Książę Zygfryd w Jeziorze łabędzim (chor. W. Burmeister i P. Gusiew / N. Konius i A. Sobol, muz. P. Czajkowski, 1962), Daniło w Kamiennym kwiecie (chor. A. Tomski, muz. S. Prokofiew, 1962), Józek w Wierchach (chor. E. Papliński, muz. A. Malawski, 1962), Przewodzący Grupie Czarnej (1962) i Przewodzący Grupie Czerwonej (1964) w Święcie wiosny (chor. A. Rodrigues, muz. I. Strawiński), Holofernes w operze Judith (muz. A. Honneger, reż. i chor. A. Rodrigues, 1962), solista w balecie Soirées et matinées musicales (chor. A. Rodrigues, muz. B. Britten, 1963), rola tytułowa w Orfeuszu (chor. A. Rodrigues, muz. I. Strawiński, 1964) i Książę w Nagim księciu (chor. W. Gruca, muz. R. Twardowski, 1964). W 1964 roku wziął również udział w I Międzynarodowym Konkursie Baletowym w Warnie jako niepunktowany partner Elżbiety Jaroń, tańcząc pas de deux z Don Kichota. W tym samym roku Sonia Gaskell, dyrektorka Het Nationale Ballet, zaproponowała mu angaż solistyczny w Amsterdamie, a dwa lata później otrzymał propozycję z brukselskiego Baletu XX Wieku Maurice’a Béjarta (oba te zespoły występowały gościnnie w Warszawie). Niestety, dyrekcja baletu warszawskiego nie wyraziła zgody na jego dłuższy wyjazd za granicę. Udało mu się jedynie w 1965 roku wziąć w Paryżu udział w filmie baletowym Opowieści Hoffmanna (chor. J. Babilée, muz. J. Offenbach), gdzie zatańczył pas de deux z Gerdą Daum, pierwszą solistką baletu Opery Hamburskiej.
Następnie kontynuował karierę w Teatrze Wielkim, gdzie dopiero w 1966 roku wyłoniono z dużej grupy solistycznej baletu niewielką czołówkę pierwszych solistów, w której od 1 października znalazł się również Feliks Malinowski. Zatańczył teraz jako: solista w Nocy Walpurgi w operze Faust (muz. Ch. Gounod, reż. V. Štros, chor. S. Stanisławska, 1966), solista w Nokturnie w balecie Nokturn i Tarantela (chor. W. Gruca, muz. K. Szymanowski, 1966), Harnaś w Harnasiach (chor. E. Papliński, muz. K. Szymanowski, 1966), Basilio w Don Kichocie (chor. A. Cziczinadze, muz. L. Minkus, 1967), Pan z Towarzystwa w Voci (chor. W. Gruca, muz. A. Bloch, 1968), jeden z Chłopców w Samotności (chor. W. Gruca, muz. A. Bloch, 1968), solista w pas de trois (1968) i Książę Zygfryd (1970) w Jeziorze łabędzim (chor. trad. / R. Kuzniecowa, muz. P. Czajkowski), Książę Albert w Giselle (chor. trad. / A. Cziczinadze, muz. A. Adam, 1968) i tytułowy Spartakus (chor. J. Czanga, muz. A. Chaczaturian, 1968). W 1967 roku wystąpił w Teatrze Telewizji jako Mars w Marsie i Florze (reż. K. Swinarski, muz. K. Kurpiński, chor. W. Gruca), a w czerwcu 1968 roku partnerował gościnnie Oldze Sawickiej w Ognistym ptaku (chor. C. Drzewiecki, muz. I. Strawiński) w czasie występów gościnnych baletu Opery Poznańskiej w Genui. Jednak w 1970 roku konflikt z wpływową ówczesną primabaleriną Marią Krzyszkowską doprowadził artystę do podjęcia decyzji o rezygnacji z pracy w Teatrze Wielkim i emigracji.
Wyjechał wtedy do Bejrutu, gdzie został solistą Casino du Liban i występował tam w produkcjach słynnego Jacka Cole’a. Po trzech latach przeniósł się do paryskiej rewii Moulin Rouge, a następnie do Folies Bergère, gdzie w 1981 roku zakończył karierę sceniczną. Już w 1974 roku rozpoczął równolegle działalność pedagogiczną w różnych ośrodkach baletowych Francji, Belgii i Włoch, m.in. w Paryżu, Dijon, Lyonie, Montpellier, Villeurbanne, Clermont-Ferrand, Nancy, Ostendzie, Mons i Turynie. W 1991 roku prowadził gościnnie lekcje na Festiwalu „Dance of the World” w Gdańsku. Był gościnnym pedagogiem tańca klasycznego w Operze w Palermo, mediolańskiej La Scali, Operze w Karlsruhe, Ballet National w Nancy, Operze w Lyonie i innych zespołach. Wielokrotnie zasiadał w jury francuskich konkursów baletowych. Był także przewodniczącym jury Konkursu Tańca Ameryki Łacińskiej w Limie oraz dyrektorem Konkursu Tańca w Villeurbanne i warsztatów Ballet Corse w Ajaccio.
Joanna Sibilska-Siudym