-
Nota biograficzna
KAZIMIERZ POREDA (26 II 1911 Warszawa – 6 XII 1990 Warszawa), śpiewak – bas, dyrektor teatru. W 1927 r. zaczął śpiewać w działającym w Warszawie Chórze Ukraińskim, a następnie w słynnym Chórze Kozaków Dońskich. Równocześnie kształcił się w grze na organach w Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (dyplom 1930) i odbywał studia wokalne pod kierunkiem Stefana Beliny-Skupiewskiego (1929–1933). Początkowo pracował jako aktor w teatrach Torunia i Reduty. Debiutował w Operze Warszawskiej jako Hermes w Erosie i Psyche Różyckiego (1934), został zaangażowany. Śpiewał drobne basowe partie, m.in. jednego z towarzyszy Telramunda (Lohengrin Wagnera), Inkwizytora w Afrykance Meyerbeera (1935), Peruna w Legendzie Bałtyku Nowowiejskiego (1937), a z ważniejszych – Ramfisa (Aida Verdiego), Serwacego (Verbum nobile Moniuszki), Mefista (Faust Gounoda, 1938). Otrzymał angaż na sezon 1939/40. Podczas okupacji śpiewał w warszawskiej kawiarni Lardellego i grał w teatrach jawnych.
Po wojnie, w najmniej zniszczonym małym dawnym Teatrze Malickiej przy ul. Marszałkowskiej 8 zorganizował Scenę Operową Miejskich Teatrów Dramatycznych w Warszawie i objął jej dyrekcję. Śpiewał tam Serwacego w premierze Verbum nobile Serwacego 4 grudnia 1945 r., otwierającej działalność operową na gruzach Warszawy. Występował też w następnych premierach tej Sceny: Madame Butterfly Pucciniego (Sharpless), Faust Gounoda (Mefisto), Halka Moniuszki (Stolnik), Wesołe kumoszki z Windsoru Nicolaia (Falstaff), Sprzedana narzeczona Smetany (Kecal), Król włóczęgów Frimmla (Villon), Uprowadzenie z seraju Mozarta (Osmin). Po roku artystycznej pracy w Operze Wrocławskiej powrócił do Warszawy i w latach 1949–1957 należał do zespołu solistów Opery. Górował tu nad innymi w takich rolach, jak Gremin (Eugeniusz Oniegin Czajkowskiego, 1950), Collin (Cyganeria Pucciniego, 1950), Chorąży (Hrabina Moniuszki, 1951), Stolnik (Halka Moniuszki, 1953). Wykonywał rzetelnie partie Zakrystianina (Tosca Pucciniego, 1953), Leonarda (Czterech gburów Wolfa-Ferrariego, 1954), Konkurenta (Wieczór prządek Kodalya, 1955), Króla Henryka Ptasznika (Lohengrin Wagnera, 1956); sporadycznie występował jeszcze jako Mefisto (1956). Później działał jako śpiewak w Łodzi i w Operze Objazdowej.
W 1972 r. w Teatrze Rozmaitości przy ul. Marszałkowskiej, w tym samym miejscu, gdzie powołał tuż po wojnie Operę w Warszawie, 4 grudnia, w tym samym dniu, w którym odbyła się historyczna premiera z jego udziałem – obchodził jubileusz 45-lecia pracy artystycznej.
Za: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego, t. III (w druku)
