Janusz Mazoń

Janusz Mazoń – pierwszy solista baletu Teatru Wielkiego w pierwszej połowie 1985 roku. Latem tego roku, wraz z Anną Grabką, związał się z zespołem Hamburg Ballett Johna Neumeiera, gdzie w 1993 roku osiągnął pozycję pierwszego solisty. Po zakończeniu kariery scenicznej, w latach 1997-2013 był pedagogiem w Georgia Ballet School i baletmistrzem Georgia Ballet. Potem powrócił do Hamburga i związał się jako pedagog ze szkołą baletową Baletu Hamburskiego.

Urodził się w Bytomiu. W 1979 roku ukończył bytomską szkołę baletową, ucząc się m.in. pod kierunkiem Fryderyka Lebika i Wiktora Bojaczenki. Zaraz po szkole został zaangażowany do zespołu baletowego Opery Śląskiej, gdzie wystąpił m.in. w rolach Niewolnika i Birbanta w Korsarzu (chor. trad. / N. Griszyna, muz. A. Adam, R. Drigo, 1979) oraz Freda i Żołnierzyka w Dziadku do orzechów (chor. M. Bochenek, muz. P. Czajkowski, 1979). Od sezonu 1980/81 był koryfejem w zespole baletowym Teatru Wielkiego w Warszawie. W 1982 roku zdobył I nagrodę w kategorii seniorów na IV Ogólnopolskim Konkursie Tańca i Choreografii w Gdańsku i awansował na stanowisko solisty. Rok później otrzymał Medal im. Leona Wójcikowskiego, przyznawany przez Polski Teatr Tańca w Poznaniu z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca wybijającemu się tancerzowi lub tancerce młodego pokolenia. 1 stycznia 1985 roku był już pierwszym solistą baletu w Teatrze Wielkim.

Stworzył na scenie warszawskiej wiele ról, tańcząc w repertuarze klasycznym i neoklasycznym, takich jak: Florestan w Karnawale (chor. W. Gruca, muz. R. Schumann, 1980), Diabeł w Stworzeniu świata (chor. M. Kůra, muz. A. Pietrow, 1981), Drużba II (1981), Kuba i Drużba I (1982) oraz Szczepan, pan młody (1983) w Weselu w Ojcowie (chor. W. Gruca, muz. K. Kurpiński, J. Damse), solista w balecie Jak być? (chor. J. Graczyk, muz. H. M. Górecki, 1981) i w Pieśniach Ewy Demarczyk (chor. P. Sokólski, muz. Z. Konieczny, A. Zarycki, 1981), Przyjaciel Colasa (1981) i Colas (1983) w La Fille mal gardée (Córka źle strzeżona, chor. F. Ashton, muz. F. Hérold), Błazen (1981), solista w pas de trois (1982) i Książę Zygfryd (1984) w Jeziorze łabędzim (chor. trad. / B. Chaliułow, muz. P. Czajkowski), Kadet w Fantazjach (chor. E. Walter, muz. P. Czajkowski, 1981), Satyr w scenie baletowej opery Hrabina (muz. S. Moniuszko, reż. M. Fołtyn, chor. W. Borkowski, 1982), solista w pas de deux I aktu (1982) i Książę Albert (1983) w Giselle (chor. trad. / A. Gridin, I. Michajliczenko, muz. A. Adam, 1982), solista w Lalkach (chor. A. Méndez, muz. R. Egües, 1982), Efeb w Mitach (chor. T. Kujawa, muz. K. Szymanowski, 1982), Żołnierz w Historii żołnierza (chor. Z. Rudnicka, muz. I. Strawiński, 1982), Książę Fortuné, Błękitny Ptak, Książę Anavant i Książę Desiré (1983) oraz Książę Fleur de Pois (1984) w Śpiącej królewnie (chor. trad. / P. Gusiew, muz. P. Czajkowski), solista tańca Mazurka w Suite en blanc (chor. S. Lifar, muz. E. Lalo, 1983), Señor w balecie La Ventana (chor. A. Bournonville, muz. H. Ch. Lumbuye, V. C. Holm, 1984), solista w balecie Miłość i ból, i świat, i marzenie (chor. J. Neumeier, muz. G. Mahler, 1984) oraz Romeo w Romeo i Julii-Pas de deux (chor. M. Béjart, muz. H. Berlioz, 1985).

Pozostając pod wrażeniem niedawnej współpracy z Johnem Neumeierem nad jego warszawską realizacją baletu Miłość i ból, i świat, i marzenie, podobnie jak Anna Grabka postanowił w 1985 roku popróbować swoich sił pod kierunkiem tego choreografa w zespole Hamburg Ballett.

Początkowo był tancerzem w Hamburg Ballett, ale w 1988 roku został solistą, a w 1993 roku zajął pozycję pierwszego solisty. Przez dwanaście lat występował w wielu czołowych partiach baletów autorstwa Johna Neumeiera, takich jak: Romeo und Julia (Romeo i Julia, muz. S. Prokofiew), Ein Sommernachtstraum (Sen nocy letniej, muz. F. Mendelssohn Bartholdy, G. Ligeti i tradycyjna muzyka katarynkowa), Illusionen – wie „Schwanensee” (Iluzje – jak „Jezioro łabędzie”, muz. P. Czajkowski), Dornröschen (Śpiąca królewna, muz. P. Czajkowski), Der Nußknacker (Dziadek do orzechów, muz. P. Czajkowski), Die Kameliendame (Dama Kameliowa, muz. F. Chopin), Peer Gynt (muz. A. Schnittke), Bach-Suite 2 (muz. J. S. Bach), Magnificat (muz. J. S. Bach), Mozart 338 (muz. W. A. Mozart), Matthäus-Passion (Pasja św. Mateusza, muz. J. S. Bach), Don Quixote (Don Kichot, muz. R. Strauss), Fünfte Sinfonie von Gustav Mahler (V Symfonia Gustawa Mahlera, muz. G. Mahler), Requiem (muz. W. A. Mozart), A Cinderella Story (Historia Kopciuszka, muz. S. Prokofiew), In the Between (muz. IX Symfonia G. Mahlera). Tańczył również w baletach innych choreografów, był m.in. Lenskim w balecie Onegin (Oniegin, chor. J. Cranko, muz. P. Czajkowski) i solistą w There is a Time (chor. J. Limón, muz. N. Dello Joio). Z zespołem Hamburg Ballett gościł na scenach: Opery Paryskiej, Teatru Maryjskiego w Petersburgu, Teatru Bolszoj w Moskwie oraz wielu innych teatrów w Europie, Azji, Ameryce Północnej i Południowej. Pod koniec kariery powrócił też raz jeszcze do Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, gdzie 1 czerwca 1997 roku pożegnał się jako tancerz z polską widownią tańcząc gościnnie partię Księcia Désiré w Śpiącej królewnie (chor. trad. / J. Grigorowicz, muz. P. Czajkowski).

W ostatnich latach pracy w Hamburg Ballett występował często jako partner jednej z gwiazd zespołu Johna Neumeiera, pierwszej solistki amerykańskiego pochodzenia Gigi Hyatt, którą poślubił, a w 1995 roku urodziła się im córeczka Emilie. Po zakończeniu swoich karier w 1997 roku oboje wyjechali do Stanów Zjednoczonych i zajęli się pracą pedagogiczną. Gigi Hyatt została dyrektorem artystycznym Georgia Ballet School w Marietcie, a on także uczył w tej szkole i był jednocześnie baletmistrzem zespołu Georgia Ballet. Wystawił tam kilka kameralnych prac Johna Neumeiera oraz własne kompozycje choreograficzne, jak: American Dreamer, Interruptions, A Sleepy Hollow Story, The Firebird, A Young Dancer’s Guide to the Orchestra, Enigmatic Tangos i Pinocchio. Ukończył też studia chiropraktyczne na Life University w Marietcie, po których prowadził tam także własny gabinet chiropraktyczny. Był w tym okresie zapraszany przez Neumeiera jako gościnny asystent przy realizacjach i wznowieniach jego wybranych baletów. Pracował m.in. wiosną 2013 roku z Polskim Baletem Narodowym nad premierą polską Snu nocy letniej Neumeiara, a potem wracał dwukrotnie do Warszawy w latach 2015 i 2016 wypuszczając na scenę nowe obsady ważniejszych ról w tym przedstawieniu.

W 2013 roku państwo Mazoniowie powrócili do Hamburga. Gigi Hyatt została głównym pedagogiem i zastępcą dyrektora Neumeiera w jego hamburskiej szkole baletowej, Janusz Mazoń jest wykładowcą tej uczeni i wciąż asystuje Neumeierowi w miarę jego potrzeb, a Emilie Mazoń śladem rodziców rozpoczęła karierę tancerki w Hamburg Ballett.

Joanna Sibilska-Siudym