Diabły z Loudun 08.06.1975

Gatunek i forma: Opera w trzech aktach

Tytuł spektaklu: Diabły z Loudun

Kompozytor: Krzysztof Penderecki

Data premiery: 08.06.1975

Miejsce premiery: Teatr Wielki w Warszawie Sala Moniuszki

Liczba przedstawień: 72

Realizatorzy

przekład

Ludwik Erhardt

kierownictwo muzyczne

Mieczysław Nowakowski

asystent dyrygenta

Andrzej Straszyński, Jacek Kaspszyk

sufler

Barbara Rakowska, Romuald Walter, Magdalena Garbarkiewicz

reżyser

Kazimierz Dejmek

asystent reżysera

Donka Madej, Piotr Widlicki

scenograf

Andrzej Kreutz Majewski

kierownik chóru (chórmistrz)

Henryk Wojnarowski

przygotowanie solistów, pianista, korepetytor solistów

Helena Christenko, Jerzy Gaczek, Alina Liwska

przygotowanie chóru, pianista, korepetytor chóru

Henryk Wojnarowski, Lech Gorywoda, Andrzej Banasiewicz

inspicjent

Jadwiga Bursztynowicz, Bogumił Skorski, Franciszek Tutak, Zygmunt Wojtiuk

asystent scenografa

Ewa Mikułowska, Anna Zakrzewska, Juliusz Zamecznik

Multimedia

Zdjęcia

„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
Wkładka obsadowa, „Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 10-06-1975
Plakat. „Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975
Afisz. „Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975, 10-06-1975
„Diabły z Loudun” Krzysztof Penderecki 08-06-1975

Komentarz

Teatr Wielki polską premierę Diabłów zapowiada w 1971 roku, w dwa lata po prapremierze w Hamburgu (1969) zwieńczonej ogromnym zainteresowaniem. Autentyczna siedemnastowieczna historia procesu oskarżonego o diabelskie praktyki proboszcza z Loudun jest powszechnie znana: odtworzona w książce Aldousa Huxleya (The Devils of Loudun), udramatyzowana przez Johna Whitinga w sztuce Demony, opisana przez Jarosława Iwaszkiewicza w opowiadaniu Matka Joanna od Aniołów i sfilmowana przez Jerzego Kawalerowicza. Dawny przypadek zakatowania człowieka w imię fałszywych pomówień i zakłamanej ideologii wobec wciąż toczących się wojen wydaje się niepokojąco aktualny.

Warszawa początkowo zapowiada jako reżysera Aleksandra Bardiniego i Jana Krenza jako odpowiedzialnego za przygotowanie muzyczne. Po upadku dyrekcji Krenza (i całego projektu) rodzi się nowy termin, też niedotrzymany. Pojawia się osoba reżysera Kazimierza Dejmka, który toczy z kompozytorem rozmowy o zmianach w partyturze (realizowanej już w licznych teatrach operowych na świecie). Penderecki zwleka z dostarczeniem nut dla TW i w rezultacie praca nad premierą przebiega w atmosferze ostrych sporów i waśni. Przedstawienie, fascynujące plastyką sceniczną, czytelne w swej symbolicznej wymowie i zwarte muzycznie budzi jednak sprzeczne opinie. Krytycy tylko zgodnie formułują zachwyty nad wokalno-aktorskimi rolami Andrzeja Hiolskiego (ksiądz Urban Grandier) i Krystyny Jamroz (Matka Joanna). Ale Diabły, powstałe do niemieckiego libretta, tu grane w języku polskim, utrzymują się w repertuarze przez siedem sezonów. Teatr zaprasza na przedstawienia zagraniczne delegacje i pokazuje je podczas występów gościnnych w Madrycie i Lizbonie (1976), Sztokholmie (1978) i Wiesbaden (1980).

autor: Małgorzata Komorowska