Janina Pawluk

       JANINA  ANNA  PAWLUK, pianistka. Urodziła się we Lwowie. W wyniku powojennej repatriacji trafiła do Krakowa, gdzie ukończyła Wyższą Szkołę Muzyczną w klasie fortepianu prof. Barbary Korytowskiej. Tę też uczelnię ukończyła (1957), z pianistyczną specjalizacją: akompaniament. Już w czasie studiów pracowała w Krakowie jako pianistka Estrady Kameralnej przy Filharmonii Krakowskiej, następnie (1958-1961) w tamtejszej rozgłośni Polskiego Radia i Teatrze Muzycznym Krakowa. W tym okresie koncertowała i nagrywała ze znakomitą śpiewaczką Jadwigą Romańską, a z Teresą Żylis-Garą pracowała nad pierwszymi partiami operowymi. Ministerstwo Kultury i Sztuki delegowało ją do Wiednia i Bukaresztu jako akompaniatorkę na koncertach krakowskich solistów (1959), co bez wątpienia dowodziło uznania jej umiejętności.

            Do Teatru Wielkiego w Warszawie, z tymczasową siedzibą przy ul. Nowogrodzkiej, zaangażował ją w 1961 roku dyrektor Bohdan Wodiczko na stanowisko korepetytora solistów, a jednocześnie z obowiązkiem grania partii fortepianu, klawesynu i celesty w orkiestrze. Przygotowywała śpiewaków do większości premier w okresie jego kadencji: Manru Paderewskiego, Ifigenia na Taurydzie Glucka, Juliusz Cezar Händla, Opowieści Hoffmanna Offenbacha, Kawaler srebrnej róży Straussa, Zamek Sinobrodego Bartóka, Więzień Dallapiccoli, Straszny dwór Moniuszki, Rozkwit i upadek miasta Mahagonny Weilla, Don Carlos Verdiego (1962-1964). W ramach uroczystego otwarcia odbudowanego Teatru Wielkiego uczestniczyła w przygotowaniach do premiery Króla Rogera Szymanowskiego (1965), a następnie tak ważnych i trudnych wokalnie przedstawień, jak: Jutro Bairda, Godzina hiszpańska Ravela (1966), Bunt żaków Szeligowskiego (1967), Otello Verdiego (1967), Elektra R. Straussa (1971), Koronacja Poppei Monteverdiego (1971), Borys Godunow (1972) i wielu innych.
W tym okresie współpracowała z wieloma wybitnymi solistami Teatru Wielkiego nad rolami operowymi. Wśród nich byli m.in.: Jerzy Artysz, Wanda Bargiełowska-Bargeyllo,  Alina Bolechowska, Bożena Brun-Barańska, Jan Czekay, Wacław Domieniecki, Andrzej Hiolski, Krystyna Jamroz, Zdzisław Klimek, Edmund Kossowski, Jerzy Kulesza, Bernard Ładysz,  Anna Malewicz-Madey, Władysław Malczewski, Barbara Miszel-Giardini, Wiesław Ochman, Bohdan Paprocki, Edward Pawlak, Kazimierz Pustelak, Paulos Raptis, Zofia Rudnicka-Debich, Hanna Rumowska, Andrzej Saciuk, Halina Słonicka, Urszula Trawińska-Moroz. Z wieloma wyżej wymienionymi koncertowała i dokonywała nagrań archiwalnych. Z Paulosem Raptisem koncertowała w kraju i za granicą od czasów studenckich do późnych lat jego kariery. Blisko współpracowała z dyrygentami, m.in.: Bohdanem Wodiczką, Mieczysławem Mierzejewskim, Zdzisławem Górzyńskim, Janem Krenzem, Zygmuntem Latoszewskim. 

             W latach 1972 – 1977 pracowała w teatrze operowym w Bernie, gdzie brała udział w życiu koncertowym Szwajcarii. 
             W 1977 roku wróciła do Teatru Wielkiego, gdzie jej zadaniem było przygotowanie solistów do polskiej premiery Edypa Enescu. W 1979 roku została zaproszona przez Jana Krenza do udziału w przygotowaniach do niemieckiego wystawienia Strasznego dworu Moniuszki w Operze w Bonn. Pozostając tam przez kolejnych sześć lat miała okazję współpracować ze światową czołówką śpiewaków operowych, wśród których byli m.in.: Agnes Baltsa, Hildegard Behrens, Renato Bruson, Pierro Capucilli, José Carreras, Maria Chiara, René Collo, Feruzio Furlanetto, Thomas Hampson, Ryszard Karczykowski, Margret Price, Ruggiero Raimondi, Katia Ricciarelli, Leonie Rysanek, Teresa Żylis-Gara, a także z mistrzami batuty, takimi jak: Gustav Kuhn, Gianfranco Masini, Woldemar Nelson, Nello Santi, Thomas Sanderling. Szczególnie blisko współpracowała z dyrygentami Janem Krenzem i Sir Yehudi Menuhinem. 

       Pianistka była zapraszana gościnnie jako korepetytor i konsultant językowy przy przygotowaniu oper: Lulu Berga w Lizbonie, Dama pikowa Czajkowskiego w Alto Theater Essen, Ubu Rex Pendereckiego w Teatro Colon w Buenos Aires, Walkiria w Operze w Wilnie, Król Roger Szymanowskiego w operze w Amsterdamie; tam też pracując z Piotrem Beczałą zyskała jego wielkie uznanie. Artystka była wielokrotnie zapraszana przez Hochschule „Mozarteum” w Salzburgu do udziału w międzynarodowych kursach mistrzowskich Internazionale Sommerakademie. Była to praca pedagogiczna i towarzyszenie międzynarodowej grupie wokalistów na rozlicznych recitalach w Salzburger Wiener Saal.
Po powrocie do kraju, w 1986 roku jako znawczyni muzyki niemieckiej, jej stylu i języka, okazała się niezwykle pomocna w przygotowaniu z polskimi i zagranicznymi śpiewakami arcydzieła Pierścień Nibelunga pod dyrekcją Roberta Satanowskiego, a następnie takich dzieł, jak: Parsifal Wagnera pod dyrekcją Antoniego Wicherka do premier w Warszawie, Austrii i RFN; kolejne dzieła to Salome, Kawaler srebrnej róży R. Straussa i Wozzeck Berga.

        W latach 1987 – 1991 sprawowała kierownictwo muzyczne nad widowiskiem Przy kominku w reżyserii Marii Fołtyn, z którą dokonała licznych nagrań dla Telewizji Polskiej poświęconych w szczególności muzyce Stanisława Moniuszki. W tym samym okresie pracowała intensywnie z takimi solistami, jak: Bożena Betley, Joanna Cortes, Zdzisława Donat, Izabela Kłosińska, Adam Kruszewski, Sylwester Kostecki, Hanna Lisowska (kreacje w języku niemieckim i przygotowanie do występów w MET), Monika Ledzion, Anna Lubańska, Zbigniew Macias, Piotr Nowacki, Jerzy Ostapiuk, Ryszarda Racewicz, Arnold Rutkowski, Dariusz Stachura, Krzysztof Szmyt, Krystyna Szostek-Radkowa (m.in. recital śpiewaczki we foyer Teatru, 1994), Aleksander Teliga, Stefania Toczyska, Małgorzata Walewska, Barbara Zagórzanka (Pierścień Nibelunga), Mikołaj Zalasiński, Adam Zdunikowski i wielu innych. 
Od premiery Kawalera srebrnej róży R. Straussa w 1997 roku zaczęła się jej ścisła współpraca z Jackiem Kaspszykiem, kiedy była główną  odpowiedzialną za przygotowanie solistów, podobnie jak za dyrekcji Kazimierza Korda (2005–2006) oraz przy premierach Grzegorza Nowaka (Andrea Chénier, 2004) i Tomasza Bugaja (Opowieści Hoffmanna, 2007). W okresie kadencji dyrektora Waldemara Dąbrowskiego, sprawowała muzyczną i wokalną pieczę nad solistami podczas wyjazdów zagranicznych do Niemiec, Austrii, dwukrotnie na Cypr, do Chin (Pekin), dwukrotnie na tournée po Japonii, a także Hong Kongu, Londynu, Wilna i Kijowa.  

         Począwszy od premiery Otella przygotowywała solistów do udziału w inscenizacjach Mariusza Trelińskiego (Don Giovanni Mozarta, Dama pikowa Czajkowskiego, Andrea Chénier Giordana, La bohème Pucciniego), Krzysztofa Warlikowskiego (Wozzeck Berga), Achima Freyera (Czarodziejski flet Mozarta), aż po Opowieści Hoffmanna Offenbacha w reżyserii Harry’ego Kupfera (2007).  Przygotowywała także śpiewaków do nagrań płytowych Strasznego dworu Moniuszki i Króla Rogera Szymanowskiego oraz Ubu Rex Pendereckiego. Służyła też konsultacją językową przy wydanych przez Teatr Wielki w koprodukcjach z EMI i CD Accord płytach (2003-2004). Zapraszana do współpracy przy wielkich operach niemieckich przez Warcisława Kunca do opery w Szczecinie (Kawaler srebrnej róży 2008) oraz opery gdańskiej przez dyrektora Marka Weissa (Salome 2011-2012). Szczególną kartę w jej życiorysie stanowi praca z wybitnym tenorem Ryszardem Karczykowskim (Warszawa, Bonn), z którym koncertowała i nagrywała dla Polskiego Radia oraz brała udział w kursach mistrzowskich tego wybitnego tenora (Kraków, Wrocław, Warszawa, Radziejowice). 

         Wielokrotnie była delegowana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki na międzynarodowe konkursy wokalne, gdzie wspomagała polskich artystów w zdobywaniu nagród: w 1965 roku w Tuluzie z Kazimierzem Myrlakiem (I nagroda) i Markiem Dąbrowskim (II nagroda) oraz w 1970 z Bożeną Betley (II nagroda), dwukrotnie w Belgii - w Liège i Verviers, gdzie nagrody zdobyły m.in. Urszula Trawińska-Moroz (III nagroda 1963), Hanna Rejmer oraz Wanda Bargiełowska (nagroda dla najlepszego mezzosopranu). Towarzyszyła podczas konkursów śpiewaczych Ryszardowi Cieśli w ’s-Hertogenbosch (1986) i Krzysztofowi Szmytowi w Salzburgu (1992), w których obaj zostali laureatami drugich nagród, a także muzykom w Szwajcarii na konkursie wiolonczelowym w Genewie. Akompaniowała także w Międzynarodowym Konkursie im. Stanisława Moniuszki m.in. Tomaszowi Kukowi (1. nagroda, 2001) i Rafałowi Bartmińskiemu (2. nagroda i aż jedenaście dodatkowych, 2007). W roku 1992 była szefową pianistów i akompaniatorką konkursu i koncertu uczestników w Kudowie Zdroju. Wówczas pierwsza nagroda dla świetnej rumuńskiej śpiewaczki Emilii Oprei, której akompaniowała Pawluk, została anulowana z powodu niewielkiego przekroczenia limitu wieku przez solistkę. 

          Jej małżonkiem był Lesław Pawluk, wieloletni solista Teatru Wielkiego oraz Opery w Bonn. W 1958 akompaniowała mu w IV Ogólnopolskim Konkursie Śpiewaczym im. S. Moniuszkowski w Warszawie, zorganizowanym w 100. rocznicę wystawienia Halki, podczas którego przy wielkim aplauzie publiczności zdobył III nagrodę (pierwszą męską). Z nim też jako znakomitym wykonawcą pieśni dokonała wielu nagrań radiowych w kraju i za granicą, akompaniowała mężowi w licznych koncertach. Najbliższa rodzina też jest ściśle związana z muzyką. Syn Gabriel to dyplomowany trębacz, a synowa Jeanette Bożałek – sopran, solistka operowa (występująca w Teatrze Wielkim w latach 1993-2018).

         Czuwała artystycznie nad pierwszymi rolami operowymi: Rafała Bartmińskiego, Dariusza Macheja, Artura Rucińskiego, Rafała Siwka, Tadeusza Szlenkiera, ciesząc się z ich pięknych sukcesów w Polsce i na świecie, do chwili obecnej służąc radą i doświadczeniem. Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina zapraszał ją dwukrotnie na wykłady-warsztaty muzyczne dotyczące specyfiki pracy korepetytora operowego, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. Janina Anna Pawluk jest doskonale zorientowana w tematyce wokalistyki, posiada znajomość języków obcych niezbędną w obecnej praktyce wykonawstwa oper w oryginale, a także rozległą wiedzę w zakresie repertuaru. Jej akompaniament podczas występów śpiewaków cechuje mistrzostwo partnerstwa, pianistyczna biegłość oraz wielka muzykalność i kultura. Śpiewacy operowi zawsze cenili ją za niezwykłą cierpliwość, wnikliwość, dbałość o styl i ciekawą interpretację.